Stal Van de Veenenburg / Edwin van Werven

Het is bijna een jaar geleden dat ik op bezoek ging bij Edwin en Anjo. Het blijft een leuke herinnering, dus hierbij nog een keer het artikeltje, aangevuld met een paar nog niet gepubliceerde foto’s.

Hobby en werk (‘De koei’n moet’n vreten en het hooi moet van het land’)

Op een zonnige ochtend in mei besloot Edwin, tien jaar oud, zich op de fiets te slingeren om bij een boer in zijn woonplaats Emst het gras te gaan maaien. Die klus was binnen een uurtje wel geklaard, maar nu hij er toch was kon hij ook best even helpen met het uitmesten van de stallen, vond de boer. Verder moesten de geiten gemolken worden en de voederronde kwam er ook nog aan. Edwin vond het allemaal prima. Het klikte tussen hem en de boerenfamilie, want het waren gezellige, warme mensen. Vanaf die dag was Edwin officieus werkzaam op de boerderij. Hij was er vrijwel elk vrij uurtje te vinden. En hij wist dat hij zijn opleiding in de agrarische sector zou gaan zoeken.

De eerste pony

Zijn pseudo-werkgever had, naast geiten en koeien, ook een aantal Fjorden. Edwin vond dat maar ‘lillijke peerden’, maar met de tijd sloeg er iets van het enthousiasme van de eigenaar op hem over. Zo rond zijn zestiende ging hij zelf maar eens een beetje rondkijken. Grote paarden zouden het niet gaan worden en voor Fjorden liep hij dus ook niet warm. Wijlen Klaas Doevendans, die bij Edwin in de buurt woonde, zag zijn kans schoon hem te besmetten met het Shetlandponyvirus. Van het één kwam het ander. Edwin werd de trotse eigenaar van Jeannet van Stal Wainum Wisholt (V. Koert van Stal Olyhof, M. Bobinette van Stal Wainum Wisholt). Samen maakten ze hun debuut op de premiekeuring in Wenum Wiesel… waar duidelijk werd dat er wel wat ruimte was voor verbetering. Ze mochten zich namelijk als laatsten opstellen. Zonder premie. Eén van de redenen daarvoor was dat het Jeannet zo links en rechts wat aan manen ontbrak.

Edwin op zijn vrije dag

Maar niet getreurd, want het was tijd om te gaan feesten. Het jeugdkamp stond dat weekend op het programma. En daar was ook….

Anjo:

… die op 19-jarige leeftijd al vrij ferme besluiten genomen had over haar toekomst. ´Leven met een roker? Ik dacht het even niet. Sigaretten stinken en ze bevorderen de houdbaarheidsdatum van de gebruiker ook al niet. Aan zo iemand ga ik dus echt niet beginnen’.
En zo zat ze daar, in een kring tussen haar leeftijdsgenoten op het jeugdkamp. Pal tegenover die lange blonde gast, die maar weer eens kalmpjes een shagje in brand stak. ‘Ik zag alleen hèm nog maar’, verzucht ze anno 2023. In haar stem klinkt wat verbazing door, alsof ze zich nog steeds afvraagt hoe haar principes zomaar opeens konden verdampen. ‘Was er een kampvuur?’ hoop ik hardop, want dat zou best lekker in dit verhaal passen. Waar rook is, is vuur, maar dan anders. Maar nee, het kampvuur ontbrak. Vonken waren er duidelijk wel.

Ontwikkelingen:

Het vuurtje leidde tot een huwelijk, waaruit Marinthe, Loreen en Jarnik werden geboren (nu respectievelijk 22, 19 en 17 jaar oud).

Edwin rondde zijn agrarische opleiding af en kwam, na wat omzwervingen, in dienst bij Fa. De Heus. Hij bekleedde jarenlang de functie van verkoopleider Oost Nederland (sector melkveehouderij), tot hij in 2021 switchte naar de rosé kalverhouderij. Hier is hij verantwoordelijk voor het aansturen van het team technische en commerciële activiteiten.

Op ponyvlak promoveerde Edwin tot voorzitter van fokvereniging Oost-Veluwe; hij zou daar 17 jaar lang spreekwoordelijk de scepter gaan zwaaien.

Ook Jeannet van Stal Wainum Wisholt maakte flinke stappen. Op de premiekeuringen werd ze gewaardeerd met achtereenvolgens een derde premie, 4x een tweede premie en, jawel, uiteindelijk kreeg ze ook het roodwitblauwe rozet mee naar huis.

De basis van de fokkerij / wijziging stalnaam

Met de komst van Walita van de Geershof KR. PREF. (V. Balade van de Römer, M. Sanne van de Bielzentuin) werd de definitieve basis van de stal gelegd. Ook Walita’s dochter Diamond van de Kruidhof (V. Nelantines van de Groote Woerd) behaalde het Kroon- en Preferentschap.
De aanvankelijke stalnaam ‘De Kruidhof’ werd, na verhuizing, gewijzigd naar de naam van het pas betrokken huis: ‘De Veenenburg’.

Uitzicht vanaf het huis

Tegenslag

Ondertussen was het al even geleden dat Edwin een pony als laatste op mocht/moest stellen. Sterker nog: het aantal bekers werd met het jaar groter en het werd tijd voor een officiële prijzenkast. Edwin en ik maakten vage plannen over foto’s bij hem thuis in Oene… Tot het noodlot toesloeg. In een week tijd werden drie van zijn merries doodziek. Zowel Nimble van Stal de Veenenburg als haar moeder Happiness (V. Sergeant van de Kleine Tip, M. Diamond van de Kruidhof) overleefden het niet. Beide waren hoogdrachtig. Merlot van Stal de Veenenburg verloor haar veulen. Onderzoeken gaven geen uitsluitsel over de oorzaken. Edwin was er uiteraard flink beroerd van maar ging door. Eén van zijn doelstellingen werd nu om ook Happiness postuum preferent verklaard te krijgen.

Maar het bleef lang stil vanuit Oene.

Merlot v.d. Veenenburg

Nimble v.d. Veenenburg

2023

‘Jo Leontien! Hedde gij een keer tijd voor foto’s?’ ‘Wanneer komt het uit voor jullie?’ ‘Wij maken tijd voor jou’. Het is mei, de vogeltjes leggen daadwerkelijk een ei en de zon doet zijn best. Kortom: een paar weken en 250 kilometer later parkeer ik mijn auto voor de voormalige boerderij met een ietwat doorleefd naambord ´De Veenenburg’ in de tuin. Al vanuit de auto zie ik de vriendelijkheid van het huis, al zit dat voor een groot deel verstopt achter uitbundig bloeiende rododendron. De wit met groene luiken zijn nog net zichtbaar tussen al die paarse bloemenpracht. Een lapjeskat rekt zich traag uit in een straaltje zonlicht. Prettige vibes allemaal, dus hup, die auto uit. ‘Hallooo!!!’ roept Edwin. ‘Goeie reis gehad? Zal ik wat van je aanpakken?’ ´En wil je wat drinken?’ lacht Anjo, die opduikt vanachter de rododendron met nog wat onkruid in haar hand. Over een warm welkom gesproken.

‘Wij willen graag foto’s van alles, gewoon zoals het is. Dus bijvoorbeeld van de pony’s zonder halsters’. ‘Geen standfoto’s dus?’ ‘Geen standfoto’s’. Aha. Dit vind ik niet per se heel erg. Integendeel, eigenlijk. Ik ken dat met die pony’s van Edwin. Bloedmooi, maar genetisch hebben ze maar weinig geduld meegekregen. Wel kijken ze daardoor altijd super wakker uit hun ogen (en met hun oren) en dat is dan weer mooi meegenomen. ´Vandaag wordt toevallig ons nieuwe naambord voor in de tuin geleverd. Kan dat ook meteen op de foto?´ Jazeker.
De koffie met koeken wordt weggewerkt. Edwin gaat verder met het planten van een rij rode beukjes, Anjo verdwijnt in het huis en ik parkeer mezelf eerst maar eens in de wei bij een merrie met pasgeboren veulen. Daarna zie ik schapen, kippen en een mooie jonge herdershond door mijn lens. Een trekker die waarschijnlijk al heel wat meegemaakt heeft in zijn bestaan kijkt naar buiten vanuit een schuur die nog bij de oorspronkelijke boerderij hoort. Bloemen puffen zachtjes hun parfum de wereld in. Ik beleef een bijzonder fijn dagje in Oene.

Pony’s kijken

Ook de dag erna ben ik weer min of meer actief in en rond het dorp. Om zeuven uur in de morgen, jawel, sta ik alweer bij Edwin voor de deur (in eerste instantie hadden we om zes uur afgesproken, maar dat idee hebben we toch maar weer laten varen). Doel, zoals altijd, is ‘pony´s kijken’.
In de eerste wei die we bezoeken zijn de merries en veulens nog in diepe rust; ze vertrouwen erop dat de hengst Ultimo van de Heuvelshof hen wel zal waarschuwen, mocht er iets zijn. Het is een mooi gezicht, die pony’s zo vroeg in de morgen. Na wat rekken en strekken komt de groep langzaam op gang. De eerste die zich bij mij meldt, is de knappe Merlot van de Veenenburg, die ik nog herken van haar kampioenschappen. Ze is erg geïnteresseerd in wat ik daar nou eigenlijk doe en volgt me als een schaduw.

Illuster trio

Weer in de auto, dit keer richting een groep jonge hengsten. Onderweg zien we Midas van de Vijfmorgen (V. Eltjo van Veldhuizen, eig. Marcel Kruitbos), die zelfs vroeg in de morgen al spectaculair blijkt te kunnen draven. En nu Midas´ fokker toch ter sprake komt: ‘Marcel, Jeffrey en ik zijn best kritisch naar elkaar toe over onze pony’s. Toch is het gewoon leuk. Het gaat niet altijd allemaal eerlijk in de ponywereld, maar wij zijn dat wel’.
In stilte bedenk ik hoe het er dan aan toe zal gaan wanneer dit illustere trio compleet is. Ze vormen samen een soort lopend archief, dat een bron zal zijn van urenlang sparren over ponybloedlijnen. Dit ongetwijfeld met veel genoegen en in een moordend tempo.

Midas v.d. Vijfmorgen

Kristall v.d. Veenenburg

Bij twijfel worden trouwens ook weddenschappen niet geschuwd. Na het zien van een veulen van een fokker uit de regio rees de vraag bij Edwin en Jeffrey wie de vader van het dier kon zijn. Er werden twee kratjes bier op ingezet. De uitslag van het DNA-onderzoek is tot op heden helaas niet bekend. Of ze het bier voor de zekerheid alvast maar weggewerkt hebben blijft ook onduidelijk.
‘Marcel en ik vallen gelukkig onder verschillende fokverenigingen’, vervolgt Edwin zijn verhaal, ‘dus we kunnen elkaar helpen op de keuringen. Het contact met Marcel en Jeffrey maakt de hobby extra leuk. En Jeffrey en ik gunnen elkaar de kampioenschappen van harte’. Pauze. Grijnst: ‘Al loopt zijn Miss Montreal van het Hoornerveen (V. Eltjo van Veldhuizen) mij weleens in de weg’.
Hoewel Edwin inmiddels geen voorzitter meer is van de regionale fokvereniging is hij nog steeds zeer betrokken. ‘Wij hebben de gezelligste keuring van allemaal. Toch?’ Het lijkt mij beter daar geen uitspraken over te doen, maar even onder ons: deze keuring staat stiekem in mijn top twee. Ondanks de donkere manege (ook top secret).

Maar nu even niet

‘Als jij je camera nou gereedhoudt, dan roep ik ze. Ze komen dan altijd meteen naar me toe’, zegt Edwin, wanneer we aangekomen zijn bij de jonge hengsten. ‘Dat kan nou wel zo zijn’, denken de pony’s wanneer ze hem horen, ‘maar vandaag doen we dat gewoon even niet’. Alles wat we zien is een rij attente koppies, die net boven een dijkje bij De IJssel uitkomen. Ze bekijken ons minzaam, alsof ze in gedachten notities maken over onze verschijning. Evengoed blijft het een fraai gezicht en hoe krijgt een mens het voor elkaar weidegrond te vinden in zulke mooie omgevingen??

Jeugd

Want ook de volgende wei is weer bijzonder fraai gelegen, namelijk in het bos. Naar verluidt grazen hier reeën, vroeg in de morgen, en op je fietsje schijn je er omsingeld te kunnen worden door wilde varkens. Waarbij vermeld moet worden dat de fietstochten van deze specifieke waarnemer (we noemen geen namen) wel vaker een wonderlijk verloop hebben en dat er dus zeker geen garantie bestaat dat ook anderen deze ontmoetingen zullen gaan beleven. Hoe dan ook, de pony’s zelf zijn ook zeer de moeite van het bekijken waard. ‘Ik ben zo gek op deze merrie’, zegt Edwin, als Phoebe Van Veenenburg naar ons toe wandelt. Ik snap dat, al heb ik er natuurlijk geen verstand van. Wat een beauty. Ook zij beziet ons met veel belangstelling vanachter haar kuif. ‘Mijn doelstelling is kleine maat pony’s met veel ras en beweging te fokken. Ik hoop ooit een pony te fokken à la Zonneroosje van de Gathe. Zij was in mijn ogen de mooiste pony ooit in Nederland’.
Drie knappe halfzusjes: Parel, Precious (M. Megan van de Veenenburg) en Phoebe uit vader Nobel van ’t Hoogveld stellen zich spontaan op in een rij van drie. Strike a pose!! Ik zou hier makkelijk een halve dag kunnen genieten van het uitzicht, maar er wacht nog een lange rit naar huis…

Phoebe v.d. Veenenburg

Parel, Precious, Phoebe

Zonneroosje v.d. Gathe

En tot ziens!

En dus begeven we ons weer richting Oene, waar ik zo vrij ben een aantal koeken achterover te drukken en Edwin haalt zelfs nog een paar flessen cola voor me voor onderweg. Zo gaan die paar uur richting Zeeland wel lukken.

Ik sleep mijn trolley richting auto, voorbij het te vervangen naambord. ‘Denk jij dat deze nog wat gaat doen?’ vraagt Edwin, een triestige plant heen en weer zwiepend. ‘Hij ziet er niet heel blij uit’. Jij domme plant, denk ik, je zou in je stengeltjes moeten klappen van vreugde dat je hier mag wonen.

Dus dat was het weer. Edwin en Anjo nogmaals bedankt voor de twee superleuke dagen!!

(N.B. Het nieuwe naambord werd ongeveer een half uur na mijn vertrek afgeleverd. Het zal ook eens niet.)

Disclaimer:

De afstammingen van pony’s die vrij recent kampioenen waren op de keuring in Wenum-Wiesel zijn vermeld in het lijstje ‘Een greep uit de prijzenkast’; dit om het verhaal een beetje leesbaar te houden.

Diclaimer 2:

Edwin is een volbloed fokker, zo eentje die, wanneer hij het over bloedlijnen heeft, met het uur warmer draait. Live viel het erg mee, maar bij vragen naar aanvullende info via de mail knalt hij werkelijk in rengalop uit de startblokken. Ik volg hem geestelijk in een zielig sukkeldrafje, want hij is al drie keer rond geweest voor ik de bocht bereikt heb. ´…Uit Sergeant´, schrijft hij dan en neemt maar aan dat ik zeker weet dat er maar één ponysergeant bestaat. Of: ‘De moeder is een Silvesterdochter’. Hoe ze heet mag ik dan helemaal zelf invullen.
Ergo: ik heb mijn best gedaan de bloedlijnen foutloos weer te geven maar de overmacht was groot…

Het kerkje van Oene

Tekst en foto’s: Leontien Ruissen

N.B.: de jonge hengst die in dit artikeltje naar voren kwam is niet naar de hengstenkeuring geweest. Pavo van de Bekelaar (in eigendom van Martien Dijk en Edwin v. Werven) maakte wel zijn opwachting en werd soepeltjes (voorlopig) goedgekeurd met een eerste premie.

(…. en puur voor mijn eigen lol, nog één keer de rhododendron. Want die doet het hier niet. ;-))